Ceacht 20

Litriú an Chaighdeáin

I. Le

A. Fill the blank with the correct form of le.

1. Tá Cáit sásta _______________(mé)
2. Tá Cáit sásta _______________(sibh)
3. Tá Cáit sásta ______________(í)
4. Tá Cáit sásta ______________(mise agus thusa)
5. Tá Cáit sásta ______________(thú)
6. Tá Cáit sásta ______________(mise)
7. Tá Cáit sásta ________________(é)
8. Tá Cáit sásta ______________(iad)
9. Tá Cáit sásta ______________(thusa agus ise)
10. Tá Cáit sásta ______________(muid)

B. Fill the blank with a prepositional pronoun corresponding to the marked noun phrase.

1. Is maith le *Peige* iasc, ach is fearr __________feoil.
2. Deir *an múinteoir* nach mbíonn na mic léinn ag éisteacht________.
3. Tá *Páidín* ag caint, ach níl duine ar bith ag aontú ________
4. Tá *leabhartha* ar an mbord, agus tá do mhála in aice _______
5. Bhí fearg ar Bhríd, ach dúirt *mise* gur cuma __________.
6. Síleann *mo chairde* gur fiú ____________ an carr a cheannacht.
7. Tá *Bairbre* anseo, agus tá a fear in éindí __________.
8. Bhí *tú* deireanach aréir; bhí Tchuile dhuine ag fanacht _______.
9. Nuair a bhí *muid* anseo cheana, bhí na daoine úd ag caint _________>
10. Nuair a bhí *siad* in Éirinn, bhí muid ag obair in éindí ________.
11. Cén fáth a síeann *sibh* nach mbíon duine ar bith sásta ____________.
12. Tá *mé* cinnte nach miste _________an obair a dhéanamh.
13. Bhí *Pádraig Beag* dána, ach bhí an-fhoighid ag a mháthair __________.
14. Tá an obair sin deacair ag *na gasúir*; an bhfuil duine ar bith sásta cuidiú ________?
15. Tá áthas *orainn* nach bhfuil sibh ag sáraíocht _________>

II. Relative of the copula.

Form relative clauses as shown.

Is maith leis an bord sin. --> Sin é an bord is maith leis.

Is maith leis an fear sin an bord.--> Sin é an fear ar maith leis an bord.

1. Is fiú an carr sin a cheannacht.
2. Is cuma leis an gcailín sin cá bhfuil siad.
3. Ní miste le Cáit an rud sin a dhéanamh.
4. Is deachair obair sa seomra seo.
5. Is dóigh leis na daoine sin é.
6. Is féidir leat an cáca seo a ithe.
7. Ní féidir an teach sin a dhíol.
8. Is leis an múinteoir sin na leabhartha uilig.
9. Is liomsa an cóta seo.
10. Ní maith leis an mbean sin feoil.

III. Le déanamh.

Paraphrase the following sentences using a verbal noun with le, as shown.

Tá orm obair a dhéanamh--> Tá obair le déanamh agam.

Tá obair agam le déanamh

1. Tá ar Mháirtín páipéar a chur ar an mballa.
2. Tá orainn na málaí a phacáil.
3. Tá orm leitir a scríobh.
4. Tá oraibh staidéar a dhéanamh.
5. Tá ar mhuintir Ruairí carr a dhíol.
6. Tá ar Mháire soithí a níochán.
7. Tá ort vóta a chaitheamh.
8. Tá orthu seomra a phéinteáil.
9. Bíonn ar na mic léinn go leor leabhartha a cheannacht.
10. An bhfuil tú ag iarraidh focal a rá?
11. Bheinn sásta dhá mbeinn in ann airgead a chaitheamh.
12. Níl Bairbre in ann a ghoil ag an teach ósta, mar tá uirthi leabhar mór a léamh anocht.
13. Beidh obair ag Tchuile dhuine: beidh an siúinéara ag tóigeáil tithe, agus bheidh na feilméaraí ag cur síolta.
14. Nach bhfuil tú ag goil ag feiceáil duine eicínt?
15. Bíonn ar bhean an tí an iomarca a dhéanamh.

IV. Verbal nouns.

Give the verban noun for each verb.