Ceacht 10

Litriú an chaideáin:

I. Conditionals with dhá:

A. Make the following sentences negative.

1. Dhá mbeadh sise sásta, bheadh seisean sásta.
2. Dhá mbeadh carrana saor, bheadh carr agam.
3. Dhá mbeadh an aimsir fliuch, bheadh na feilméaraí sásta.
4. Dhá mbeifeá anseo aréir, bheadh do dhóthain deochanna agat.
5. Dhá mbeadh Deaide sásta, ní bheadh sé cantalach.
6. Dhá mbeinn in Éirinn go minic, bheadh Gaeilge agam.
7. Dhá mbeadh na gasúir ansin, bheidís tinn.
8. Dhá mbeadh daoine eile anseo, bheadh an iomarca daoine ann.

B. Combine the following pairs of sentences into appropriate conditional sentences following the model below:

Ní raibh siad anseo. Mar sin, ní raibh Bríd sásta-->

Dhá mbeidís anseo, bheadh Bríd sásta.

Translate each sentence. Don't forget appropriate verb endings.

1. Níl deoch ag Máirtín. Mar sin, níl sé ag ól.
   Dhá _______ deoch ag Máirtín, ____________sé ag ól.
2. Tá blas deas ar an gcáca sin. Mar sin, tá mé ag ithe.
   Mara __________ blas deas ar an gcáca sin, ní __________ ag ithe.
3. Níl na gasúir tinn. Mar sin, níl siad ag an dochtúr.
   Dhá ____________ na gasúir tinn, _____________ag an dochtúr.
4. Ní raibh focal ag Máirtín. Mar sin, bhí an múinteoir cantalach.
   Dhá _______________________________________________
5. Tá an iomarca strainséaraí anseo. Mar sin, tá na tithe lóistín lán,
   Mara _________________________________________________________
6. Bhí mé tamall in Éirinn. Mar sin, tá Gaeilge agam.
   Mara ___________________________________________________________
7. Ní bheidh tú anseo Dé Domhnaigh. Ní bheidh Seáinín anseo ach a oiread .
   Dhá _________________________________________________________
8. Ní raibh a fhios agam cá raibh tú. Mar sin, ní raibh leitir agat.
   Dhá _______________________________________________________
9. Bíonn an t-aifreann go moch ar maidin. Mar sin, ní bhíonn mórán daoine ann.
   Mara ______________________________________________________
10. Ní raibh sneachta ar bith ann. Mar sin, bhí tú sách te.
    Dhá ________________________________________________

II. Má vs. dhá.

Combine the following pairs of sentences, first with má intro ducing it, and then with dhá. Use mara for negative conditions. Then translate both sentences.

1. Bíonn Séamaisín anseo. Bím sásta.
2. Tá sé fliuch i mbliana, ní bheidh úllaí ar na croinnte an samhradh seo.
3. Bíonn na gasúir leisciúil. Ní bhíonn siad ag foghlaim mórán,.
4. Níl mórán gasúir ag an scoil. Ní bheidh obair ag an múinteoir.
5. Tá na gasúir dána. Níl Maime sásta.
6. Beidh sé ag báisteach. Beidh sé fuar.
7. Ní bheidh an freagra ceart ag Máirtíin. Ní bheidh sé sásta.,
8. Ní bhíonn ruairí compóirteach. Bíonn sé cantalach.
9. Ní raibh muid anseo. Bhí muid i mBaile Átha Cliath.
10. Ní bheidh sibh anseo anocht. Beidh sibh anseo amáireach.
11. Tá sé óg. Níl sé sean.
12.  Ní bhíonn feilméaraí Chiarraí sásta. Ní bhíonn feilméaraí Chonam ara sásta ach a oiread.

III. Possessives

A. Answer the questions using an appropriate possessive form.

Sample: Cá bhfuil do mhuintir? Tá mo mhuintir anseo.

1. An bhfeiceann tú mo chóta?
   Feicim ______ _____________ ansin.
2. Cá bhfuil muintir Mháirtín?
   Tá ______ _____________ ansin.
3. An dtigeann tú athair agus máthair Bhríd?
   Tigim ____ _____________ ach, ní thigim ______ ______________.
4. An bhfuil do ghoile tinn?
   Tá ______ ____________ réasúnta tinn.
5. Cén chaoi a bhfuil 'ur gcairde?
   Tá ______ ____________ go maith.
6. Cá bhfuil m'athair?
   Tá ____ _____________ ag an aifreann.
7. An raibh tú ag siopa Pháidín?
   Ní raibh mé ag ____ ____________ ariamh.
8. An bhfuil teach do mhuintir mór?
   Tá _____ -_____________ mór.
9. An bhfeiceann tú ar ngasúir?
   Feicim ____ _______________ ansin.
10. Cá bhfuil asal Dhonncha agus Úna?
    Tá _____ __________ ansiúd.
11. Cá bhfuil cairde Ruairí?
    Tá _____ _________in Éirinn.
12. An bhfeiceann tú buidéal Cháit?
    Feicim ______ _________ ansin.

B. Fill in the correct form of ceann or cuid, as appropriate.

1. Tá mo ghloinesa lán. An bhfuil do ____________sa falamh?
2. Tá mo theach mór, ach deir Bríd go bhfuil a ___________ sise beag.
3. Bhí an siúcra seo daor, ach dier Páidín go bhfuil a __________siúcra saor.
4. Tá mo mhála anseo. Cá bhfuil do __________sa?
5. Tá mise sásta leis na húllaí seo, ach níl Máire sásta leis a __________ sise.
6. Tá an scéal seo go maith, ach bhí an _____________ eile go dona.
7. Tá an t-airgead agam anseo. Cá bhfuil do _________ féin?
8. Tá bainne Mháirtín géar, ach tá ar __________ muide ceart go leor.
9. Tá mo charrsa nua, agus deir mo mhuintir go bhfuil a ___________ siadsan nua freisin.
10. Tá leabhartha Bhairbre anseo, ach ní fheicim mo _______ féin.